Başyayla İlçe Tanıtımı 29

BAŞYAYLA İLÇE EĞİTİM

Başyayla Tomurcuklar Anaokulu

Başyayla İlköğretim Okulu

Başyayla İlçe Tanıtımı 28

BİTKİ KORUMA

1. İç Karantina Hizmetleri

İlçemizde ihracata yönelik üretimi yapılan elma ve kiraz bahçeleri iç karantinaya tabi hastalık ve zararlı yönünden kontrol edilmekte olup, İç karantinaya tabi herhangi bir hastalık ve zararlı ile karşılaşılması durumunda, yayılışlarının önlenmesi için gerekli kültürel, kimyasal ve kanuni tedbirler alınmaktadır.

2. Zirai Mücadele Hizmetleri

İlçe genelinde tarımı yapılan kültür bitkilerine arız olan ve teknik talimatlarda yer alan 6 hastalık, 12 zararlı türü, dar ve geniş yapraklı yabancı otlar olmak üzere toplam 20 konuda zirai mücadele hizmeti yürütülmektedir.

 

BAŞYAYLA İLÇE ULAŞIM

BAŞYAYLA’DA ULAŞIM

Başyayla İlçesini İl Merkezine il sınırları içerisinden doğrudan bağlantı olabilecek karayolu mevcut değildir. Karaman İl merkezine ulaşım iki ana yoldan yapılmaktadır. Birincisi; Ermenek – Mersin’in Mut İlçesi üzerinden 200 km. mesafe; ikincisi ise Konya’nın Taşkent ve Güneysınır ilçeleri üzerinden 180 km. mesafeli kara yollarıdır. İlçemizden doğrudan Karaman il merkezine toplu taşıma seferleri bulunmamaktadır. Genel olarak Belediye otobüsü ile Ermenek’e giden yolcular Ermenek’ten otobüsle Karaman’a gitmektedirler.

Ermenek ilçesine Belediye tarafından sabah 07.30’da haftanın üç günü Pazartesi-Çarşamba-Cuma günleri minibüs gitmektedir.

Konya’ya İlçeden her gün sabah saat 07.00-09.00 arasında özel araçlarla (Özkaymak şirketi ve özel minibüsle) Taşkent üzerinden gitmektedirler. İkindin de iki özel firma tarafından 16.00-17.00 arasında Konya’ya yolcu taşımaktadır. Halkın çoğu Konya ile ulaşımı bu yolla yapmaktadır. Ayrıca Sarıveliler ilçesi üzerinden Alanya (120 km.); Ermenek üzerinden ise Anamur (110 Km )’dir.

İlçe halkı ihtiyaçlarının büyük bir kısmını Ermenek ilçesi ile akrabalık ve ekonomik bağlarının çok olduğu Konya İline gitmekte ve ihtiyaçlarını da oradan görmektedir. Karaman’a ise resmi işlemleri yapmak için gidilmektedir. İlçemizden Konya’ya günde birkaç defa yolcu minibüsü ve otobüsü sefer yapmaktadır. İlçemizin yolları asfalt olup; engebeli arazi yapısı nedeniyle yolların bir kısmı dar ve virajlıdır. Bu kısımlarda yol genişletme ve bakım çalışmaları yapılmaktadır.

Ayrıca İlçemizi Göztepe Mahallesi-Kışla Çayırı güzargahından Taşkent’in Balcılar Beldesine (30 km.) bağlayan yol da mevcut olup; buradan stabilize yolla Karaman’a ulaşmak da mümkündür. 2009 yılında Balcılar-Kuşu (17 km.) arası asfaltlanmış olup, Kuşu-Başyayla arasındaki mesafe de yol yapım çalışması devam etmektedir. Bu yol İl Özel İdaresine bağlı olup, bakım ve onarım çalışmaları yapılmaktadır. Bu güzergâh Cumhuriyetin ilk yıllarında İç Anadolu’yu Akdeniz’e bağlayan devlet yolu olarak açılmaya başlandığı ancak yarım kaldığı yolun incelenmesinden de anlaşılmaktadır. O yıllarda yol yapımında çalışmış insanlarımız mevcut olmakla birlikte adına da Atatürk Yolu denilmektedir. Osmanlı zamanında ise bu güzergâh kervan yolu olarak kullanılmıştır. Yol boyunda o tarihlerde konaklamak için kullanılan hanlar da mevcuttur.

Özkaymak Turizm (Başyayla-Konya & Konya-Başyayla)

Hareket Saatleri:

Ermenekten: 08.00 - 16.00

Konyadan : 10.00 - 16.00

Başyayla Yazıhane Tlf: 0 (338) 351 65 59

Cep (Sıttık SELVİ) : 0 549 221 67 56

Cep (Kamil Atasoy) : 0 533 269 78 26

Ermenek Yazıhane Tlf: 0 (338) 716 33 50

0 (338)716 11 03

Güneyyurt Yzh. Tlf : 0 (338) 736 80 34

Otobüs Araç : 0 533 697 04 01

Başyayla İlçe Tanıtımı 27

Arıcılık

Henüz önemi tam anlaşılamamış da olsa birçok çiftçi ailesinin geçim kaynağı olan arıcılık İlçemizde önemli bir tarım koludur. Yaylaların rengârenk çiçeklerinden elde edilen balın lezzeti ülke genelinde pek çok yerde tanınmakta ve tercih edilmektedir. 20 yerli kovan ve 970 fenni kovan mevcudu olan ilçemiz arıcılığı oldukça önemli bir potansiyele sahiptir. Ancak arıcılığın istenen modern işletmecilik seviyesinde olmaması arıcılığın gelişmesini sınırlamaktadır.

BAŞYAYLA'DA ORGANİK TARIM (DEĞERLENDİRME)

Orta Torosların Güney yamaçlarında kurulu Karaman İlinin Güney kesiminde yer alan Başyayla İlçesi toplam 102.130 da alana sahiptir. İlçemizde bitkisel üretimin %66’sı tarla bitkilerinden, %32’si meyvecilikten %2’si sebzecilikten meydana gelmektedir. Tarla bitkileri ekiliş alanları toplam 10.560 da olup buğday, çavdar ve nohut üretimde ön plandadır.

Ürünler

Ekilen Alan (da)

Verim (kg/da)

Kaldırılan Ürün Miktarı (TON)

Buğday

3405

300

1021,5

Çavdar

635

300

190,5

Nohut

2350

110

259

2007 İstatistikî veriler

Tarla bitkileri ekiliş alanları İlçe merkezi haricinde genellikle meyve bahçeleri arasında yer almaktadır. İlçe merkezinde ise çavdar ve nohut öncelikli olmak üzere yaylalarda ekiliş yapılmaktadır. Meyve bahçelerine yakın alanlarda yapılan tarla tarımında nohut haricinde yer yer tarım ilacı kullanılmakta, gübre ise sadece hububat alanlarında 20-20-0 ve %33 Amonyum Nitrat şeklinde uygulanmaktadır. Yaylalarda ise nerdeyse hiç tarım ilacı kullanılmamakta, gübre sadece çavdarda 20-20-0 ve %33 Amonyum Nitrat şeklinde uygulanmaktadır. Yaylalarda buğday tarımı soğuğa dayanmadığı düşüncesiyle tercih edilmemektedir. Günümüzde yaylaların bazı kısımlarında sulama imkânı bulan üreticiler bu alanları kiraz bahçesi olarak değerlendirmeye gitmişlerdir. Yine tarım ilacı kullanımının çok az olduğu bu alanlarda organik tarım potansiyeli değerlendirilebilir.

Zararlılara kaşı kimyasal mücadele kolay ve kısa sürede sonuç veren bir yöntem gibi görülmekte ve fazla miktarda ilaç kullanılmaktadır. Fazla miktarda ilaçlama sonucu doğal denge bozulmakta, insan ve hayvan sağlığı olumsuz yönde etkilenmekte, çevre kirliliği meydana gelmektedir. Doğal dengenin faydalılar aleyhine bozulması, zararlıların populasyon yoğunluğunun artmasına paralel olarak zarar oranlarının artmasına da sebep olmaktadır. Günümüzde insan sağlığının, çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması ön plana çıkmıştır. Modern bir yaklaşımla, zararlı türlerin populasyon değişimlerinde rol oynayan tüm faktörlerin çevresiyle birlikte düşünülerek zararlı popülasyonların ekonomik zarar düzeylerinin altında tutulabilmesi için bütün teknik ve yöntemlerin uyum içerisinde kullanıldığı “Entegre mücadele programları” hazırlanmaktadır. İleriki aşamada ise üretimde kimyasal girdi kullanmadan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim biçimi olan “Organik Tarım” ön plana çıkmaktadır. Amacı; toprak ve su kaynakları ile havayı kirletmeden, çevre, bitki, hayvan ve insan sağlığını korumak olan Organik tarım İlçemiz yaylalarında ümit vermektedir.

İlçemiz çiftçileri organik tarım konusunda yeterli bilgiye sahip değillerdir. Arazilerin parçalı ve çok küçük oluşu, kiraz ve elma bahçelerinin iç içe geçmiş ve karışık oluşu nedeniyle tarım ilacı, gübre seçimi ve kullanımında sıkıntılar olmaktadır. Yaylalarda ise durum nispeten homojenlik göstermektedir. Bitki koruma açısından neredeyse sorunu olmayan yaylaların toprak yapısı, iklim ve ürün potansiyeli incelenerek organik tarım yapılabilirliği değerlendirilmelidir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 26

Kanatlı

2.530

2.000

1.700

Arı

896

915

990

2. Vet-Bis (Veteriner Bilgi Sistemi) İşletme Sayıları

Yıllar

2003

2004

2005

Sığır İşletme Sayısı

474

516

556

3. Koruyucu Aşılamalar

Hayvancılığın ekonomik olarak yapılabilmesi ve optimum verim düzeyinin sağlanabilmesi için hayvan hastalıkları ile mücadele birincil önceliği oluşturmaktadır. İlimizde zoonoz ve bulaşıcı hayvan hastalıklarına karşın titiz bir mücadele programı yürütülmektedir. Program çerçevesinde koruyucu aşılamalar yapılmaktadır. Diğer yandan sığır cinsi hayvanların işletmelerinin tanımlanması ve tescil işlemleri devam etmektedir.

4. Hayvancılığı Geliştirme

2005 Yılında sığırlarda sun’i tohumlama faaliyetlerini ilçemizde yaygınlaştırılarak ıslah çalışmalarına hız verilmiş, sun’i tohumlama ile hayvancılık işletmeleri önsoykütüğü ve soykütüğü sistemine kaydedilmiştir.

Süt Sığırcılığı

İlçemizde süt sığırcılığı küçük aile işletmeciliği şeklinde yapılmakta ve çiftçi ailesinin önemli bir gelir kaynağını oluşturmaktadır. 13 baş yerli ırk, 53 baş kültür ve 472 baş kültür melezi sığır varlığı ile süt sığırcılığı sınırlı düzeydedir. Yem bitkileri ekiliş alanlarının ve ekilişinin sınırlı olması süt sığırcılığının gelişmesini sınırlamaktadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 25

KEÇİ RESMİ

1. Hayvan Mevcudu

Hayvan Nevi

2003

2004

2005

Sığır

790

601

538

Koyun

535

500

694

Keçi

830

810

1611

Tektırnaklı

419

363

296

Başyayla İlçe Tanıtımı 24

Kırsal alanda Sosyal Destek Projesi kapsamında Kışla Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi adına 72x2 baş, Başyayla İlçe Merkezi, Bozyaka, Büyükkarapınar ve Üzümlü Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi adına 101x2 baş süt sığırcılığı projesi teklif edilmiş ve proje kabul edilmiştir.

ÜRETİCİ BİRLİKLERİ

Aynı ürün grubunda üretim yapan çiftçilerin birleşerek üretmiş oldukları ürünlerin değerlendirilip pazarlanmasını sağlamak amacıyla üretici birlikleri kurulmaktadır.

İlçemizde, Başyayla Meyve Üreticileri Birliği 143 kurucu üye ile kurulmuştur. Birliğin kurulması ile meyve üreticilerinin karşılaştıkları pazarlama, depolama gibi sorunlara çözüm sağlanabilecektir.

HAYVANCILIK

İlçemiz doğal şartları itibariyle hayvan yetiştiriciliğine uygun olup, hayvancılığın ilçemiz ekonomisinde önemli bir yeri vardır. Et ve et mamülleri, süt ve süt mamülleri ile yumurta ve beyaz et insan beslenmesinde vazgeçilmez gıdalardır. Ayrıca deri yapağı ve kıl gibi hayvansal ürünler sanayide önemli ölçüde kullanılırken hayvanların atık maddeleri ise tarımda değerlendirilmektedir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 23

 değişik cins ve ırklarda küçükbaş hayvan yetiştirilerek daha çok verim elde etmek için modern tesisler inşa edilmekterdir. Yaz aylarında İlçemiz Barcın Yaylasına Anamur ve Bozyazı İlçesinden gelen göçerler ( Yörük) hayvanlarını burada otlatmaktadırlar.

KOOPERATİFÇİLİK

S.S. Kışla Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 25.06.2006 tarihinde 80 üye ile kurulmuş 2007 Yılında üye sayısı 108’e ulaşmıştır.

S.S. Başyayla İlçe Merkezi, Bozyaka, Büyükkarapınar ve Üzümlü Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi 25.12.2006 tarihinde 28 üye ile kurulmuş 2007 yılında üye sayısı 110’a ulaşmıştır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 22

 Bunlar kısaca seracılık, yüksek sistem bağcılık, meyve fidanı dağıtımı, süt inekçiliği, koyunculuk, kekikçilik, elma ve kiraz bahçesi tesisi projeleridir.

İlçemizde hayvancılık ise; tarımın gelişmesiyle önemini az da olsa yitirmiştir.

 Genelde kültür ırkı süt inekçiliği yapılmakta, ailelerin büyük bir kısmı bu yolla geçimlerine ekonomik katkı sağlamaktadır. Ayrıca küçükbaş hayvancılık da yazları ilçenin kuzeyinde bulunan yaylalarda yapılmakta,

Başyayla İlçe Tanıtımı 21

Elma çeşidi olarak da Golden Delicus, Starking Delicus, Granny Smith, Starkspur Golden yetişmektedir.Yetiştirilen elmalar İtalya, Hollanda,Fransa, Rusya ve Arap ülkelerine ihracat yapılmaktadır.

Yöremiz özellikle ilçe olduktan sonra devlet katkısıyla yapılan yatırımlarla da ekonomik hayatında bir büyük canlanma gözlenmiş bu bağlamda ilçe Kaymakamlığımız öncülüğünde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca da finanse edilen bir takım projeler hayata geçirilmiştir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 20

 İlçe halkı kendi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde üzüm, incir, armut, şeftali, erik, ceviz ve nar üretimi de yapmaktadır. İlçemizde 0900 Kiraz, Kısa Saplı, Starks Gold Çeşidi, Lambert Çeşiti kiraz yetiştirilmektedir. Bunlardan 0900 kirazı İtalya, Hollanda, İngiltere, Rusya gibi ülkelere ihracat yapılmaktadır..

İlçemizde kiraz üretimini teşvik amacıyla 

1993 yılından 1997 yılına kadar düzenlenmekte olan “Kiraz Teşvik Yarışması” 1997 yılından itibaren Kiraz Festivali“ adı altında düzenlenmeye başlamıştır.Kiraz veriminin düşük olmasından dolayı festival yapılmamaktadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 19

 İlçemizde EUREPGAP standartlarında üretim yapılmıştır. Sahada çiftçiye uygulamaları yerinde göstermek amacı ile bir adet tarım danışmanı çalışmaktadır. İlçemiz halkından ekonomik durumu iyi olanlar ve Avrupa ülkelerinde işçi olarak çalışanların yatırımları yetersiz kalmakta,

 ilçede yaşayan halkın ise ekonomik gücü tarım ve hayvancılığa dayalı olarak sürmektedir. İlçe genelinde 120.660 adet elma ağacından 10.000 ton elma, 65.230 adet kiraz ağacından 2000 ton ihraçlık kiraz elde edilmektedir. Ekonomik hayatın canlılık kazanabilmesi için yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın birikimlerini ilçemizde daha fazla değerlendirerek yatırıma dönüştürmeleri gerekmektedir.Tarımdan 6.1 trilyon yıllık gelir elde edilmektedir.İlçemiz genelinde 1896 çiftçi ailesi geçimini tarımdan sağlamaktadır.

İlçemizde yetiştiriciliği yapılan elma ve kirazın üretim alanı toplamı 4680 dekardır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 18

 İlçe nüfusunun %78 tarım ile uğraşmaktadır. Yıllardır tarımla uğraşan ilçemiz halkı özellikle son yıllarda modern tarım uygulamalarına geçiş ile ihtiyaçların çoğalmasıyla tarımda birim alandan daha çok verim alma yoluna gitmişlerdir.

 İlçemizin büyük merkezlere uzak olması enerji ve hammaddede maliyetin yüksekliği sebebiyle sanayi yatırımlarının şu an mümkün olmayışı vatandaşlarımızı tarımsal üretim faaliyetlerini yaygınlaştırmaya yöneltmiştir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 17

BAŞYAYLA İLÇE EKONOMİ

BAŞYAYLA İLÇESİNDE TARIM ve HAYVANCILIK

İlçemizde ekonomik hayat tarım ve hayvancılığa dayanmakla birlikte, hayvancılık günümüzde eski önemini biraz yitirmiştir. Tarımda ilçe genelinde meyvecilik alanında gözle görülebilir gelişme vardır. İlçemizde toplam tarım alanı 19.570 dekar tarım arazisi bulunmaktadır. Özellikle sulanabilir tarım arazilerinde meyvecilik yapılmaktadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 16

İlkbaharla coşan pınarlar, dereler, kiraz ve elma ağaçlarının hoş kokulu çiçekleri, bağlarında bülbüller, dağlarında ötüşen keklikler, kumrular, ibibikler, yusufçuk kuşları ve birçok çeşidin bulunduğu kuş sesleri yöreye hayat veren doyumsuz bir manzara meydana getirir.

 Havalar İç Anadolu'da olduğu gibi birdenbire değil, ağır ağır ısınır. Başyayla'nın hasat mevsimi sonbahardır. Bu mevsim çok renkli, verimli, hareketli ve fevkalâde güzeldir. Kış ağır ağır ve kendini hissettirerek gelir. Yağışların ortalaması 45-60 cm. arasındadır. Yazlar genellikle kurak ve sıcak geçer.

Başyayla İlçe Tanıtımı 15

6)İKLİM VE BİTKİ ÖRTÜSÜ

Başyayla ve çevresinin iklimi genel karakteriyle Akdeniz iklimine benzeyen karasal iklim özelliklerinin de görüldüğü yüksek bir yayla ve dağ iklimidir. Akdeniz iklimi ile İç Anadolu karasal iklimin aynı anda görülen tipik bir geçiş bölgesidir. 1500 m. ile 2000 m. 

arasındaki bölgelerde Meşelikler, köknar, ladin, karaçam, ardıç ve sedir gibi ağaç türleri ormanlıklar yer alır. Akdeniz ve İç Anadolu gibi iki ayrı iklimin tipik özelliklerini bir arada toplayan Başyayla ve yöresinde en soğuk ay (Ocak) ortalaması (-4.-8 C), en sıcak ay (Temmuz) ortalaması takriben (25-28 C)'dir. Çevrede ilkbahar diğer mevsimlerin yanısıra son derece güzeldir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 14

“Deregözü” akar suyu ilkbahar aylarından itibaren coşkulu bir şekilde akan ilçenin tabiî güzelliklerine bir güzellik daha katmaktadır. Başyayla Kaymakamlığı tarafından Deregözü Mevkisinde yaptırılan orman parkı tabiat ile içiçe tüm güzelliklerin birarada yaşanabileceği güzel bir mesire yeridir.

Başyayla’nın Yaylalarındaki Kaynak suları:

Hıdıroluğu, İmranoluğu, Hanönü Çeşmesi, Düğünözü Çeşmesi, Gökgeçi, Dibekli Çemesi, İnceöz Çeşmesi, Gaşoluk Çesmesi, Deliktaş, tozmuğar, koyungöbedi, söbüçimeni, sulueğrik, karga pınarı vs. önemli kaynak suları arasında yer almaktadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 13

3)DAĞLARI

Başyayla’nın üst kısmındaki yöresel olarak bilinen Papazlık Dağı bulunmaktadır. Başyayla’nın Yörük pazarı tarafında bulunan “Topraktepe” yükseltisi bulunmaktadır. Erenler tarafında Başyayla’nın Sarıveliler yönünde bulunan “Kavaklıbelen Tepesi”, ilçemize ait yayla ile Balcılar Kasabası sınırında “Kuşu Taşı” bulunmaktadır.

5)İLÇENİN AKARSULARI

KAYNAK SULARI:

Başyayla’nın başlıca kaynak suları: İlçemizin kuzeybatı tarafında içme suyu olarak kullandığı “Söğütçük Suyu”, arazileri sulamak için kullanılan “Karapınar, Tümtününgöl, Küçükgöl, Eğrik, Gökgöbet, Şefdelideresi ve Hisarönü suyu yörenin doğal kaynak sularındandır. Kavaklı Belenden çıkan “Aksu” yine arazilerin sulamasında kullanılan sularındandır. Yenimahalle ile Göztepe Mahalle arasında bulunan “Tekneliç “kaynak suyu bu iki mahalledeki arazilerin sulamasında kullanılan kaynak suyudur. 2007 yılında belediye tarafından 750 tonluk havuz suyun daha verimli kullanılması için yapılmıştır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 12

Başyayla ilçesi adı ile özleşerek yüksek bir yayla karakteri arz etmekte olup, kışlar kar yağışlı soğuk olup, yaz aylarında ise sıcaklık ortalaması mevsim normallerinde geçmektedir. Güney kesimleri eğimli arazilere sahip olan İlçenin, merkez ve köylerinde tabii yapının izin verdiği tarım uğraşı hâkimdir.

İlçe merkezi ve köylerinden Bozyaka ve Üzümlü zirveleri ormanlık dağ yamaçlarında vadi tabanına doğru inen arazilerde, Kışla ve Büyükkarapınar köyleri düz, geniş ve verimli vadi tabanlarına kurulmuşlardır. İlçenin Kuzey, Doğu, Batı yönleri dağlarla çevrilmiştir. Güney yönünde ise Göksu Nehrinin kolu Kurtlu çay (İvzit Deresi) akarsuyunun yatağının bulunduğu vadi uzanmaktadır. İklim bakımından tipik Akdeniz karakteri gösteren İlçede yazları kurak ve sıcak kışları ılık ve kar yağışlı geçmektedir.

Zeytin, incir, nar gibi ılıman iklimi seven meyveler rahatlıkla yetişebilmektedir. Meyve ve bağ alanlarıyla kaplı ilçe arazisinin ormanlık sahaları da ladin, ardıç, sedir ve çam ağaçlarıyla kaplıdır

Başyayla İlçe Tanıtımı 11

KİRAZ RESMİ

Kışla köyünün de kurulu olduğu İlçenin Güneyindeki vadide rakım 1000 metre civarındadır. Serper Köprüsünde rakım 800 metreye kadar düşmektedir.

2)BAŞYAYLA’NIN İKLİMİ

Başyayla İlçe Tanıtımı 10

BAŞYAYLA İLÇE COĞRAFYA

1)YER ŞEKİLLERİ

Orta Torosların güney yamaçlarında Göksu havzasını kapsayan Taşeli platosunda yer alan ilçemizin kuzeyinde Balcılar Kasabası, doğusu ve güneyinde Ermenek batısında ise Sarıveliler ilçeleri yer almaktadır. İlçemizin kuzeyi, kuzey batısı ve batısı birden bire yükselerek tabii bir kale görünümü veren dağ silsileleri ile çevrilidir. Dağ silsilelerinin sonunda gelen Düğünözü, Karamıklı, Çimen, İnceöz, Suluboğaz, Kışlaçayırı, Kuşu, Güllüpınar yöre halkı tarafından, Barcın yaylası göçerler (yörük) tarafından yaylacılık faaliyetleri için kullanılır.

Orta Torosların Güney yamaçlarında kurulu Karaman İlinin Güney kesiminde yer alan Başyayla İlçesi Karaman İline karayolu ile 180 km uzaklıktadır. Toplam 102.130 dekar alana sahiptir.

İlçenin en yüksek kesimi Merkez- Barcın Yaylası arasındaki karayolu güzergâhının da geçtiği 1600 metre rakımındaki Keben olarak adlandırılan dağlık bölgesidir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 9

kutbul aktab

 Fakat burada vergi toplandığı konusunda bilgimiz yoktur. Evliya Çelebi'nin Gözen Kalesi olarak tarif ettiği kale, Kirazlıyayla (Lauzados) olmalıdır.

Kutb-ul Aktab Türbesi; Kirazlıyayla'da bulunan tarihi bir türbedir. Kutb-ul Aktab adında muhterem bir zatın burada yaşadığı, bu türbeye defnedildiği söylenmektedir. Halk arasında kerametleri hala anlatılmakta ve hala canlılığını korumaktadır.

Başyayla uzun yıllar Ermenek'e bağlı kalmıştır. 1967 yılında Kirazlıyayla (Lafsa) Göztepe (Nahlas) Yeni Mahalle (Söğütlü) Şirindere (Bedenet) ile Başköy'ün birleşmesiyle kasaba olmuş, bundan dolayı da ismi (Başköyün Baş - Kirazlıyayla nın Yayla kelimelerinden alarak) Başyayla olarak değiştirilmiştir. 9 Mayıs 1990 yılında ilçe olan Başyayla Karaman'a bağlanmıştır. İlçe şuan Göztepe, Yenimahalle, Başköy, Şirindere ve Kirazlıyayla Mahalle'lerinden oluşmaktadır. Ayrıca Kışla, Bozyaka, Üzümlü ve Büyük Karapınar ilçenin başlıca köyleridir.

Başyayla İlçe Tanıtımı 8

Karamanoğulları Beyliği ilk önce Yıldırım Beyazıt Döneminde Osmanlı hakimiyetine girdiyse de Ankara Savaşı'ndan sonra yeniden bağımsızlığını elde etti. Karamanoğulları Osmanlı Devleti'yle mücadeleden vazgeçmediler, ta ki Osmanlılar tarafından fethedilinceye kadar. Fatih Sultan Mehmet Karamanoğulları'nın büyük bir kısmını ele geçirmişse de beylik tam olarak II. Beyazıt Döneminde Osmanlı hakimiyetine girmiştir.

 Karamanoğulları'nın Osmanlı hakimiyetine girmesiyle bu bölge de Osmanlılara bağlanmıştır.II.Bayezıd'ın, Karamanoğulları'na son vermiş olmasından sonra Taşeli Bölgesi Osmanlı idaresine geçmiştir. Bu tarihten sonra bölge İçel Sancağı'na bağlanmış,Karamanoğulları dönemindeki önemini kaybetmiştir. 17. yüzyılın üçüncü çeyreğinde (1650-1675) yıllarında bölgeye uğrayan Evliya Çelebi, bölgedeki yerleşim yerleri hakkında bilgi vermektedir. Evliya Çelebi Göktepe (Fariske), Ermenek, Gözen Kalesi'nden bahseder. Gözen Kalesi'nin vergi alınmak için yapıldığını, kaleye halat ile çıkıldığını anlatır. Kirazlıyayla (Lafsa)'nın Ortaçağ'da gümrük merkezi olduğunu bilmekteyiz.

Başyayla İlçe Tanıtımı 7

 Özellikle 13 Mayıs

1277 yılında Türkçe konuşulması için ferman yayınlayan Karamanoğlu Mehmet Bey, Başyayla'nın Kaledibi denilen bölgesinde uzun süre yaşamıştır. Anadolu Selçuklu ve Karamanoğulları'ndan günümüze kadar gelen Selçuklulardan kalma camii kapısı pek fazla eser kalmamıştır.

 Ancak Kirazlıyayla'daki Başyayla'nın ilk camisi olarak da kabul edilen caminin kapısı ile şuanda restore edilmeyi bekleyen bir çeşme bulunmaktadır.

Küçük bir uç beyliğiyken kısa zamanda gelişip Anadolu'ya hâkim olan Osmanlı Devleti ile Karamanoğulları arasında uzun yıllar mücadeleler olmuştur.

Başyayla İlçe Tanıtımı 6

SELÇUKLULAR, KARAMANOĞULLARI VE OSMANLILAR DÖNEMİNDE BAŞYAYLA

Malazgirt Savaşı'na kadar Roma hâkimiyetinde kaldı. Bu savaştan sonra Anadolu Türkler tarafından fethedilmeye başlayınca bu bölge de Türk hâkimiyetine girdi. Taşeli de denilen Başyayla ve çevresini 1115 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı Alâeddin Keykubat tarafından fethedildi.

Yavaş yavaş Türkler bu bölgeye gelerek yerleşmeye başladılar. Özellikle Moğol baskısından dolayı birçok Türk boyu Anadolu'ya gelerek Anadolu'yu yurt edinmeye başladılar. İşte Oğuz Türklerinin Üç Ok Kolu'nun Avşar Boyu'na mensup olan Karamanoğulları da Anadolu'ya geldiler. Alâeddin Keykubat başlarında Nure Sofi liderliğindeki Karamanoğulları'nı 1218-1228 yıllarında bu bölgeye yerleştirmiştir. Başyayla en parlak dönemini Karamanoğulları devrinde yaşamıştır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 5

Ayrıca ortalama 50x 50, 40 x 40, 15 x 20 metre boyutlarında mağaralar ve yine Aktepe üzerinde yer yer rastlanan büyük ölçüde yapı taşları, peri bacaları şeklinde kaya bloklarına oyulmuş Resim 2- Antik Lauzados Kenti'den Görünüm ağızları genellikle güneye bakan yarım daire biçiminde kemerli kaya mezarları ile kayalar üzerinde sütun başlıklarında görülen ve daha sonraki devirlerin mahsulü olan üzüm salkımı kıvrık dal motifi görünümünde taş işlemeler gerçekten görülmeye değer kalıntılardır. 

Bunlardan başka 50 x 50 metre ebadında KIRK DİREK İNİ ki içinde daha önceleri kırk taş direk olduğu söylenirse de bugün bunlardan sadece 4- 5 tanesi kalmıştır.

Yine ayrıca 30 x 40 metre ebadında tamamı insan eliyle oyulmuş BÜYÜK AK İN ile yine insan eliyle oyulmuş KÜÇÜK AK İN özellikle geçmiş devirlerin yapıcı ve yaratıcı gücünü ortaya koyan ve tarihi LAUZADOS şehri hakkında bilgi veren kıymetlerdir. Ayrıca Küçük Ak İn'de ana kayaya boya ile yazılmış geç dönem Rumca iki yazıt bulunmaktadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 4

 Kirazlıyayla'ya 1 km. kuzeyde yer alan bu kalıntıların Lauzados şehrine ait olduğu bir gerçektir.Yörede AKTEPE adı verilen yükselti üzerinde kaleyi andıran doğal bir yığınak mevcut olup Romalılar devrinde burada bir şato- kale mevcudiyeti ihtimal dahilindedir. 

Tepe çevresine son derece hakim durumda olup tam bir seyrangâh karakterindedir. Çevresindeki yamaçlarda kayalara oyulmuş Roma tipi taş sandukalar, kapakları üzerinde kabaca kompoze edilmiş yatar vaziyette aslan kabartmaları Roma hâkimiyetini kolayca ortaya koyan kalıntılardır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 3

 Ancak kelime bize Hitit belgelerinde geçen Lawazantia şehrini hatırlatmaktadır. Nitekim Hitit kralı III. Hattuşili'nin karısı kendisini bu şehrin tanrıçası İstar'ın hizmetkârı olarak tanımlamaktadır. Bu da Hititlerin bu bölgeye gelip şehir kurabileceği İhtimalini kuvvetlendirmektedir.

 

 Bugünkü Kirazlıyayla, eski adıyla Lafsa'nın kuzeyini çevreleyen yalçın kaya blok unun güneye; bugünkü köyün bulunduğu yamaçlara doğru uzanan sırtlarında peri bacalarını andıran yüzlerce kaya ve bunların içlerine oyulmuş binlerce kaya mezarı ve barınak yer alır. İrili ufaklı bu mağaralardan çoğu insan eliyle oyulmuş olup bir kısmı kaya manastırı, bir kısmı kaya mezarı, bir kısmı da ev- barınak fonksiyonundadır.

Başyayla İlçe Tanıtımı 2

 Eldeki verilerin yetersiz olması bu devirden önceki tarihi hakkında yeterli bir bilgiye ulaşmamızı engellemektedir. Ama bölgedeki şehir kalıntılarının ilmi açıdan yeteri kadar tetkikinden sonra bölge tarihi hakkında daha derin bilgilere ulaşılabilir. Bölgede, Romalılar Bizanslılar, Selçuklular, Karaman oğulları ve Osmanlılar hüküm sürmüşlerdir.

Romalılar Devrinde Başyayla Romalılar Taşeli ‘ni ele geçirdikten sonra merkezi Ermenek olan İsauria Dekapolis (on şehir) eyaletini kurarlar. Bu on şehirden birisi de Kirazlıyayla'nın eski adı olan Lauzados (Lafsa)'dır. Lauzados kelimesinin etimolojisi hakkında yeterli bilgiye sahip değiliz.